Giải Thích Thành Ngữ Ngày Lành Tháng Tốt – Bí Quyết Hay Truyền Thống?
Thành ngữ ‘Ngày Lành, Tháng Tốt’ không chỉ là một diễn đạt thông thường trong tiếng Việt mà còn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người Việt Nam. Đây không chỉ là một cụm từ mà nó còn chứa đựng những giá trị tinh thần, triết lý, và lòng tin sâu sắc của người dân. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về ý nghĩa của thành ngữ này.
Thành ngữ là một kho tàng từ ngữ với những cụm từ cố định, thường không thể diễn giải một cách đơn giản chỉ thông qua từng từ mà phải nhìn nhận với cái nhìn rộng hơn. Đây là những điệu nhắc mà người Việt sử dụng rộng rãi không chỉ trong lời nói hàng ngày mà còn trong văn học và thơ ca.
Thành ngữ không chỉ đơn giản là một chuỗi các từ ngữ được sắp xếp mà nó chứa đựng những hình ảnh, biểu tượng, và tượng trưng đặc biệt. Thường thì những cụm từ này mang ý nghĩa tổng quát hoặc mô tả một quan điểm hay một khía cạnh của cuộc sống, nhưng khi chia nhỏ để giải thích từng từ riêng rẽ thì không thể nắm bắt được toàn bộ ý nghĩa của cụm từ đó.
Nghĩa của thành ngữ không chỉ dừng lại ở nghĩa rõ ràng của các từ tạo thành nó mà thường đi qua những phép tượng trưng, ẩn dụ, hoặc so sánh để truyền đạt ý nghĩa sâu sắc, phong phú hơn.
Tính chất ngắn gọn và hàm súc của thành ngữ giúp chúng có sức thu hút và ghi nhớ mạnh mẽ. Chúng thường chứa đựng những hình ảnh sinh động và biểu cảm sâu sắc.
Việc sử dụng thành ngữ không chỉ đơn thuần là việc nói một cụm từ cố định mà còn là việc truyền tải một cảm xúc, một trạng thái tinh thần. Những thành ngữ không tạo thành câu hoàn chỉnh về mặt ngữ pháp, nhưng lại chứa đựng sức mạnh ý nghĩa sâu sắc.
Tuy nhiên, có một sự phân biệt rõ ràng giữa thành ngữ, tục ngữ và quán ngữ. Tục ngữ thường là câu nói hoàn chỉnh, truyền đạt triết lý sống và kinh nghiệm nhân sinh. Đây có thể xem như những tác phẩm văn học nhỏ, đầy ý nghĩa. Còn quán ngữ là những từ cụ thể đã trở nên quen thuộc và mang nghĩa suy ra từ các yếu tố cấu thành.
Giải Thích Thành Ngữ Ngày Lành Tháng Tốt
Việc lựa chọn “ngày lành tháng tốt” để thực hiện những công việc quan trọng trong đời sống của người Việt có nguồn gốc từ tập quán được duy trì qua hàng ngàn năm, từ thời kỳ ảnh hưởng văn hóa, tập tục cổ xưa chịu ách đô hộ và sự đồng hóa với người Trung Hoa.
Qua thời gian dài, việc lựa chọn “ngày lành tháng tốt” đã thấm vào tâm tư, trở thành một niềm tin sâu sắc trong cộng đồng dân gian. Ngay cả khi xa quê hương, sống ở nước ngoài, trong những dịp quan trọng như xây nhà, mở cửa hàng, mở quán, khai trương, di cư, lễ cưới, lễ tang, đa số người vẫn tin tưởng vào việc lựa chọn “ngày lành tháng tốt”.
Họ tin rằng việc chọn được ngày tốt sẽ mang lại sự thuận lợi, hạnh phúc trọn vẹn cho cuộc sống của họ. Một ngày được chọn tốt sẽ góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho công việc kinh doanh, làm ăn, còn việc chọn giờ tốt, tức là giờ hoàng đạo, được xem là giờ đại cát đại lợi.
Chuyên gia Tử vi, chiêm tinh đã chia ngày thành 12 giờ, mỗi giờ tương ứng với 2 tiếng đồng hồ. Trong số 12 giờ này, có 6 giờ thuộc giờ hoàng đạo và 6 giờ thuộc giờ hắc đạo. Giờ hoàng đạo được xem là mang lại sự may mắn, trong khi giờ hắc đạo lại được tin rằng mang theo những điều không may mắn.
Ở đây, ta không đi sâu vào việc nghiên cứu cách xem xét ngày giờ hoàng đạo hay hắc đạo, mà chỉ đặt ra một loạt thắc mắc: liệu những ngày giờ thuộc hoàng đạo thực sự có mang lại điều tốt lành cho mọi người trên thế giới hay không? Nếu đúng, tại sao nhiều cặp vợ chồng sau ngày cưới không lâu lại chọn ly hôn, mặc dù trước đó họ đã được tư vấn bởi các chuyên gia về tuổi tác, ngày giờ may mắn cho hôn lễ.
Nếu đúng, tại sao nhiều người kinh doanh, mặc dù đã cẩn trọng trong việc chọn ngày giờ thích hợp để khai trương, lại phải đóng cửa do thất bại kinh doanh dẫn đến phá sản? Nếu đúng, tại sao một căn nhà được xây dựng theo hướng phong thủy đúng, hợp với tuổi tác của gia đình, sau một thời gian lại chứng kiến sự xung đột, hỗn loạn trong gia đình hoặc gặp phải các vấn đề không hạnh phúc, thậm chí phải bán đi vì lý do nào đó?
Trên thực tế, việc hiểu biết và đánh giá về điều tốt xấu không thể gắn kết tất cả mọi người một cách giống nhau. Điều có thể tốt đối với một người có thể không phải là điều tốt đẹp đối với người khác. Không thể nói rằng “hôm nay là ngày hoàng đạo nên mọi người trên thế giới đều gặp may mắn!” – điều này không có thực tế và không phản ánh đúng sự đa dạng của cuộc sống và quan điểm cá nhân.
Giải Thích Thành Ngữ Ngày Lành Tháng Tốt Theo Phật Giáo
Phật giáo không mặc định về việc một ngày cụ thể nào đó có thể là tốt hoặc xấu. Thực tế, mọi ngày đều có thể trở nên tốt hay xấu tùy thuộc vào tư duy, hành động, và lời nói của mỗi người.
Do đó, trước khi bắt đầu bất kỳ công việc gì, người theo đạo Phật hướng tới chánh kiến không nhìn nhận vấn đề dựa trên ngày tháng mà thay vào đó, họ chú trọng vào việc áp dụng chánh tư duy và suy xét kỹ lưỡng để đảm bảo công việc sắp thực hiện có tính đúng đắn, có lợi cho bản thân và cho mọi người. Họ coi việc gieo trồng đức hạnh như một nền tảng để thực hiện những dự định của mình, chứ không dựa vào ngày tháng cụ thể.
Công việc thành tựu hay không, phụ thuộc vào trí tuệ và phước đức của từng người, không phải là do ngày tháng. Ngày lành, tháng tốt, nếu có, cũng chỉ là một trong những yếu tố tự nhiên giúp thêm phần cho thành công, nhưng không phải là yếu tố duy nhất và quyết định sự thành bại.
Tập tục xem xét ngày lành tháng tốt trước khi bắt đầu mọi công việc, đặc biệt là những việc quan trọng trong cuộc sống, là một phần sâu sắc của văn hóa Trung Hoa và lan rộng trong các nền văn hóa Á Đông. Người Việt thường chịu ảnh hưởng sâu rộng từ tập quán này, do đó, đa phần mọi người đều có xu hướng xem xét ngày tháng trước khi bắt đầu công việc.
Rất nhiều người, dù đã chuẩn bị đầy đủ cho công việc, vẫn coi việc xem xét ngày là một phần trợ giúp, để tạo lòng tin và sự hài lòng cho đối tác cùng làm việc. Nếu bạn là một Phật tử, thậm chí dù bạn có hiểu biết giáo lý, việc xem ngày lành tháng tốt trước khi kết hôn không phải là điều lạ lẫm, nhiều người cũng thực hiện như vậy.
Trong Phật giáo, không có quan niệm cố định về ngày tốt hay ngày xấu. Ngay cả trong kinh Di Giáo, trước khi Đức Phật nhập Niết bàn, Ngài đã dạy rằng không nên phụ thuộc vào thiên văn, địa lý, số mạng, hoặc ngày giờ tốt xấu.
Tuy nhiên, vẫn có một số chùa vẫn áp dụng tập tục này. Liệu điều này có phản đối lời dạy của Đức Phật không? Theo quan điểm Phật giáo, việc một ngày lành hay xấu phụ thuộc vào chúng ta. Chính chúng ta tự tạo ra một ngày tốt đẹp cho mình, không phải là ngày tốt tạo ra nhân cách tốt hay giúp công việc diễn ra thuận lợi.
Một số Phật tử có thể còn thiếu kiến thức đầy đủ nên đến chùa tìm kiếm sự giúp đỡ, một ngày tốt để an tâm làm việc. Nhà chùa đáp ứng điều này nhưng thực tế, việc chọn ngày tốt chỉ đơn thuần nhằm hỗ trợ, không quyết định.
Những Phật tử tin tưởng sâu sắc vào nhân quả và hiểu rõ về “đức năng thắng số” sẽ nhận thấy rằng ngày giờ chỉ là tùy duyên. Ngày nào có đủ duyên lành, đối với họ, đó là ngày tốt. Bởi vì họ luôn sống đúng đắn, tạo ra nhiều phước đức, nên mọi ngày đều tốt đẹp.
Trong chuyện hôn nhân, để xây dựng một hạnh phúc lâu dài, cần nhiều yếu tố. Trong số đó, việc chọn ngày cưới dù tốt đẹp đến đâu cũng không quyết định cuộc sống hôn nhân. Đúng theo quan điểm Phật giáo, hạnh phúc gia đình cần sự tu dưỡng đạo đức, giữ gìn năm giới, biết học hỏi để biến đổi các tập khí xấu, lòng nhân ái và kiên nhẫn, tha thứ cũng như sự yêu thương. Hạnh phúc hôn nhân là một thực thể sống động cần được chăm sóc, nuôi dưỡng và phát triển hàng ngày.
Lời kết
Khi bạn đã hiểu rõ cái gì quan trọng và cái gì là phụ thuộc, bạn sẽ không còn phải lo lắng nhiều. Nếu bạn không tìm được ngày tốt, vẫn có thể tìm được ngày tháng phù hợp. Quan trọng hơn, ngày tốt thực sự được tạo ra từ chính bạn.
Vì vậy, không nên phụ thuộc quá nhiều vào ngày giờ tốt bên ngoài. Hơn nữa, đôi khi việc chờ đợi một ngày tốt có thể khiến bạn bỏ lỡ cơ hội, và ngày mà bạn nghĩ là “tốt” thì không hẳn là thực sự tốt.
Khi bạn đã có niềm tin vào quy luật nhân quả và hiểu rõ về “đức năng thắng số”, cũng như đã sẵn sàng cho cuộc sống hôn nhân, thì ngày cưới cũng chỉ là một phần tùy duyên. Điều quan trọng nhất là bạn và đối tác của mình cần xây dựng một cuộc sống theo đạo lý, tích lũy đức phúc, khiến mọi việc suôn sẻ, và mọi điều sẽ thành công như ý muốn.
